Juridische Vraagbaak
Juridische vraagbaak
Als lid kunt u één keer per kalenderjaar gratis een juridische vraag stellen aan mr. Rose Marie Doppegieter, juridisch adviseur gezondheidsrecht.
Voordat u een vraag instuurt, kunt u eerst in het overzicht met vragen en antwoorden kijken of uw vraag al eerder is gesteld. Zit uw vraag er niet bij? Stuur uw vraag dan via een mail naar het secretariaat: info@vkig.nl.
Let op: de vraag moet kort, helder en enkelvoudig zijn!
Heeft u een uitgebreide vraag of diverse vragen? Dan valt deze niet binnen de juridische vraagbaak en kunt u uw vragen aan Rose Marie Doppegieter zelf stellen. De kosten zijn dan voor eigen rekening. Dit geldt ook als u binnen het kalenderjaar nog een volgende vraag stelt. Kijk voor meer informatie: www.doppegieterdg.nl.
De vraag en antwoord komen na beantwoording door mr. Doppegieter bij de andere vragen in de juridische vraagbaak. Zo hebben alle leden profijt van al deze informatie.
Hieronder vindt u eerder gestelde vragen en antwoorden uit de afgelopen drie jaar.
-
Vraag 230 over groepsklagen door vertegenwoordigers cliënten
Vraag
Als zorgorganisatie hebben we verschillende locaties. Deze vraag betreft een woonlocatie (WLZ).
Op deze locatie wonen meerdere cliënten, sommige hebben wel en sommige hebben geen wettelijk vertegenwoordiger. Op deze locatie zijn er erg veel klachten, die voor iedereen gelden (dus niet op een specifiek individu). Nu hebben alle cliënten en alle verwanten zichzelf verenigd. Er zijn 3 verwanten die namens alle cliënten en verwanten hun klacht in willen dienen. Dit zijn dus geen wettelijk vertegenwoordigers, maar 3 gekozen verwanten die namens iedereen spreken.
Zij hebben ook een gemeenschappelijk emailadres aangemaakt met toegang voor iedereen.
Alle cliënten en verwanten gaan hiermee akkoord (ondertekening dat men het goed vindt zich te laten vertegenwoordigen door). Het betreft klachten als niet goed uitvoeren van medische handelingen, bejegening en dergelijke. Er is een gezamenlijk zwartboek opgemaakt waarin alle klachten beschreven staan (zonder namen of verwijzingen).
De organisatie wil NIET in gesprek met de vertegenwoordiging, enkel met iedere individu.
Een klacht is individueel, geen zekerheid of iedereen dezelfde klacht heeft.
De vertegenwoordigers geven aan dat ze enkel als vertegenwoordiging in gesprek willen.
Individueel is al veel geprobeerd, niet gehoord. Gezamenlijk is het beter te verwoorden, betere ondersteuning. De klachten zijn niet individueel.
Hierdoor ontstaat er een impasse.
Als we de wetgeving zelf raadplegen of anderen om advies vragen krijgen we wisselende antwoorden. Enerzijds dat een cliënt of verwant die wettelijk vertegenwoordiger is zelf kan bepalen of ze een vertegenwoordiger inzetten om namens hen te spreken, al dan niet met een getekende akkoordverklaring van ieder individu.
Anderzijds dat iedere klacht individueel is en individueel moet worden ingediend ook al gaat het 20x over exact dezelfde klachten. De organisatie houdt voet bij stuk, enkel individueel. De vertegenwoordiging houdt ook voet bij stuk, enkel gezamenlijk klagen.Vraag: mag een klacht door een daartoe aangewezen vertegenwoordiger worden ingediend?
Welke eisen zitten hieraan vastKlachtenfunctionaris
-
Vraag 229 over zorg na ontslag op eigen initiatief
Vraag
Een patiënt in een revalidatie instelling ondertekent een formulier waarmee hij aangeeft tegen medisch advies in met ontslag te gaan.
De patiënt krijgt te horen dat hij erop moet rekenen dat hij geen zorg meer zal ontvangen van deze instelling en alle met deze instelling samenwerkende instellingen.
Is deze uitspraak passend? Heeft deze betrekking op de behandeling van de aandoening op dat moment? Kan de patiënt voor een andere, toekomstige aandoening wel zorg krijgen? Welke rechten heeft deze patiënt nog wel?Klachtenfunctionaris
-
Vraag 228 over vervanging 1e contactpersoon
Vraag
Mag, op verzoek van de zoon/1e contactpersoon van een bewoonster met dementie (PG afdeling), een vriendin van bewoonster/moeder het 1e contactpersoonschap overnemen? Op welke wijze moet dit worden geregeld?
Toelichting op de casus
Er is discussie bij een verpleeghuis over het 1e contactpersoonschap van een bewoonster. Sinds opname staat de zoon geregistreerd als 1e contactpersoon. Zoon is geen mentor (van zijn moeder) maar wel haar (niet benoemde) wettelijke vertegenwoordiger. Er is ook een betrokken vriendin in beeld die zich sinds kort als de 1e contactpersoon presenteert (met instemming van de zoon). Deze vriendin heeft de afgelopen weken op meerdere momenten onvrede/klachten geuit en recent een formele klacht ingediend bij de locatie.
De issues die hierbij spelen zijn:
De locatie heeft het standpunt dat de vriendin geen 1e contactpersoon is (en kan zijn). Daarom wordt er niet inhoudelijk gereageerd op de klacht richting deze vriendin. Hierbij wordt beargumenteerd dat de zoon de 1e contactpersoon en wettelijke vertegenwoordiger is van zijn moeder, waardoor de inhoud van de brief alleen met hem besproken kan worden. Heeft zoon in deze situatie niet gewoon het recht om de vriendin bij dit gesprek te laten aansluiten? En heeft de vriendin, met/zonder haar rol als wettelijk vertegenwoordiger, recht op een inhoudelijke reactie op de klacht, uiteraard in aanwezigheid van de zoon?
De locatie heeft als standpunt dat er geen medische informatie kan worden gedeeld met deze vriendin, aangezien zij geen directe familie is of mentor. Klager is het hiermee oneens, omdat er in de afgelopen periode al dermate veel (medische) informatie over cliënte gedeeld zou zijn met haar (wat zij met terugwerkende kracht dan alsnog als een AVG-overtreding beschouwt).
Wens wijziging 1e contactpersoon:
Vriendin heeft aangegeven dat zij, met instemming van de zoon uiteraard, de rol van de 1e contactpersoon wil overnemen. Zo kan zij ook zelf met de locatie haar onvrede over de zorgverlening bespreken. Op welke manier moet dit worden geregeld?● Optie 1. Kan vriendin misschien ook door zoon worden gemachtigd om op te treden als wettelijke vertegenwoordiger zonder dat de gang naar de rechter gedaan wordt? Bijvoorbeeld door een schriftelijke verzoek/verklaring van zoon (ondertekend) waarin hij aangeeft dat hij zijn rol als 1e contactpersoon overdraagt naar de vriendin?
● Optie 2. Met een gang naar de rechtbank waarbij op verzoek van zoon zijn rol als wettelijk vertegenwoordiger van zijn moeder wordt overgedragen aan de vriendin (of een eventuele derde)? Wat zou in deze situatie dan redelijk zijn om te verwachten vanuit de locatie in een eventuele afwachting van een aanvraag bij de rechtbank? Dat de locatie formeel wacht tot de rechterlijke uitspraak en dan pas in gesprek gaat met vriendin? Of vriendin al meteen als 1e contactpersoon benutten omdat het aannemelijk is dat de rechter het verzoek van zoon toch zal inwilligen?
● Optie 3. Op een andere manier waar nog niet aan is gedacht?Klachtenfunctionaris
-
Vraag 227 over aanpassing toilet
Vraag
Er speelt een casus waarin cliënt zelfstandig naar het toilet zou kunnen als er een aangepast (ouderwets minder valide toilet, lees verhoogd toilet met extra lange beugels) beschikbaar is op haar kamer of op de afdeling waar mevrouw woont. Dit is nu niet het geval en het toilet zou voor EUR 3000,- aangepast moeten worden. In het gehele huis waar mevrouw woont is geen aangepast toilet. Mevrouw heeft maar 1 been en is zwaarlijvig en de zitverhoger die nu gebruikt wordt kantelt en dat levert valgevaar op, daarom moet zij nu geholpen worden door verzorgers.
Voorheen in de thuissituatie had mevrouw een aangepast toilet en kon wel zelfstandig naar het toilet. Nu sinds januari dit jaar is mevrouw opgenomen en is zij afhankelijk van de zorg om naar het toilet te gaan, dit duurt soms te lang en dan plast mevrouw geregeld in de inco en heeft vaak een nat bed terwijl zij niet incontinent is en wel degelijk voelt en aangeeft dat zij aandrang heeft om naar het toilet te gaan.
Vraag: is de zorgverlener juridisch gezien verplicht om deze voorziening (aangepast toilet) te leveren/beschikbaar te stellen of niet?
Klachtenfunctionaris
-
Vraag 226 over bewaartermijn patiëntendossiers
Vraag
Een patiënt vraagt bij de Huisartsendienst haar dossier op uit 2005 en 2006.
In 2011 is de organisatie overgestapt naar een andere leverancier voor de dossiervoering. Hierbij is er een bulk dossiers over de periode 2008-2011 aangeleverd aan de huisartsendienst. Hier zitten de dossiers van 2005 en 2006 dus niet in.
De oude leverancier bestaat niet meer en de nieuwe heeft de conversie tot en met het jaar 2008 uitgevoerd en de jaren ervoor dus niet.Nu werd de bewaartermijn in 2005 van 10 jaar verhoogd naar 15 jaar. In 2020 werd dit van 15 jaar verhoogd naar 20 jaar op grond van een WGBO-wijziging. Ook is daarbij het moment waarop de bewaartermijn aanvangt gewijzigd. De bewaartermijn gaat in vanaf de laatste wijziging in het dossier. Dat is dus één datum voor alle gegevens in het dossier. Dit kan dus betekenen dat bepaalde medische gegevens veel langer bewaard blijven dan voorheen.
Vraag: had de organisatie nu, anno 2024, deze dossiers uit 2005 en 2006 inderdaad nog moeten hebben en zo ja wat is de consequentie van het niet hebben van de dossiers?
Klachtenfunctionaris
-
Vraag 225 over klacht tegen KF door beklaagde (leidinggevende zelfde organisatie als KF)
Vraag
Ik heb een casus behandeld die ik niet tot een overeenstemming heb kunnen brengen. Klager heeft uiteindelijk de klacht (uit boosheid) ingetrokken en mijn bemiddeling is daar dus ook gestopt. Nu dient de beklaagde partij een klacht tegen mij in over mijn handelen tijdens dit proces. Beklaagde is een leidinggevende van dezelfde organisatie als waar ik in dienst ben als KF.
Mijn eerste vraag is: mag dat? (Ik wil er graag van leren, maar juridisch gezien, mag dan een aangeklaagde partij iets van de KF vinden?)Vervolgens is de RvB van onze organisatie van zowel de leidinggevende als van mij, onze leidinggevende. De RvB wil hier niet tussen zitten dus geeft deze een keuze aan mij voor professionele mediation tussen betreffende leidinggevende en mij of een extern onderzoek via Quasir. Uiteindelijk heb ik ingestemd met een onderzoek via Quasir en dit heeft plaatsgevonden.
Mijn tweede vraag: Is dit een gebruikelijke en gehonoreerde route in een dergelijke situatie?
Mijn veiligheid en vertrouwen is volledig geschaad.Ik kan in mijn onafhankelijke rol voor mijn gevoel ‘gemaakt en gebroken’ worden, waar men maar iets van mijn handelen vindt…
Klachtenfunctionaris
-
Vraag 224 over informatie rond calamiteit aan ouders en voogd
Vraag
Het gaat om een 14-jarig meisje. Volgens de huisarts heeft haar oma de tijdelijke voogdij. Er is sprake van een biologische vader en moeder. Zij zijn gescheiden. Veilig Thuis speelt ook een rol.
Het meisje ligt in het ziekenhuis. Zij is op dit moment niet goed aanspreekbaar en delirant. Wij doen een calamiteitenonderzoek. Ik coördineer het onderzoek en onderhoud de contacten met de familie.
Mijn vragen:
- in hoeverre mag ik de oma, de vader en de moeder inhoudelijk informeren?
- waar moet ik eventueel verder rekening mee houden?Klachtenfunctionaris
-
Vraag 223 over verzoek RvB aan KF om toegang te krijgen tot de klachtenregistratie
Vraag
De RvB wil inzicht hebben in alle registraties die bij de zorgorganisatie gedaan worden in relatie met de zorg rondom de cliënten. Ook geldt dit volgens de RvB voor de klachtenregistratie. Dit vanwege het feit dat de RvB eindverantwoordelijk is voor deze geleverde zorg en vanuit persoonlijke overtuiging dat inzicht en overzicht hierin helpend zijn om haar functie als bestuurder goed te kunnen uitvoeren. Deze data m.b.t. klachten, kunnen dan samen met andere data meegenomen worden in diverse data analyses.
Voor de registratie van - en communicatie rondom de klachten die door de klachtenadviseur in behandeling worden genomen, betekent bovenstaande volgens de RvB:
- de registratie gebeurt met vermelding van naam klager, naam team en/of naam van betrokken medewerker(s) (“aangeklaagden”), beschrijving van de inhoud van de klacht en de wijze waarop deze is opgelost;
- naast de klachtenadviseur(s) kunnen ook de twee leden van RvB, de bestuurssecretaris en hoofden kwaliteit meelezen en beschikken over bovengenoemde registratie en kunnen deze de registratie inzetten bij data analyses. De klager wordt hiervan op de hoogte gesteld en kan bezwaar hiertegen maken.
Volgens mij maakt het hierboven genoemde voorstel van de RvB inbreuk op de vereiste vertrouwelijkheid en ondermijnt daarbij het karakter van bemiddeling en doel. Klager en betrokken zorgverlener moeten er vanuit kunnen gaan dat wat zij mailen of mondeling vertellen aan de klachtenadviseur, in beginsel altijd vertrouwelijk is. Dat daarvan alleen zakelijke punten worden geregistreerd, op een plek die alleen de klachtenadviseur kan inzien. Vanzelfsprekend zal bij een vervolgstap in de behandeling van de klacht, de samenvattende inhoud gedeeld worden met de beklaagde voor hoor en wederhoor. Als Klachtenadviseur vraag ik daar vooraf expliciet toestemming voor bij de klager.
Bovenstaand voorstel van de RvB zal uitstralen dat het uitgangspunt is: ‘geen vertrouwelijkheid tenzij’. Dit vraagt van degene die al een vervelende ervaring met de organisatie heeft nóg een extra actie, naast het indienen van een klacht. Namelijk moet de klager nadenken of hij/zij bezwaar wil maken. Dit werkt drempelverhogend en kan leiden tot argwaan. Het voorstel van RvB werpt volgens mij juist drempels op om kennis te krijgen van (ongecensureerde) ervaringen uit het primaire proces. Ervaringen die een organisatie juist nodig heeft te kennen voor het besturen van de organisatie.
Het voorstel van de RvB brengt met zich mee dat de klager en de andere betrokkenen, (waaronder ook de klachtenadviseur) niet weten waar zijn/haar klacht (gepersonaliseerd) zichtbaar zal worden. In welke analyses of rapporten zal zijn klacht vermeld worden en welke personen/functionarissen zullen dit uiteindelijk te lezen krijgen? Dit ondermijnt de vertrouwelijkheid nog eens extra en kan de drempel om een klacht in te dienen verhogen.
Vraag: is de werkwijze zoals de RvB voorstelt, in overeenstemming met de letter en de geest van de Wkkgz, het beroepsprofiel - en de beroepscode KF in de zorg?
Toelichting: ik zie registratie, rapportage en signalering als een essentieel onderdeel van de functie van de klachtenadviseur. Als klachtenadviseur maak ik 3 keer per jaar een gepseudonimiseerd rapport per regio met daarin ook verbetervoorstellen welke ik als klachtenadviseur met de directeuren van de regio bespreek. Dit gebeurt altijd gepseudonimiseerd, waarbij alleen de klachten waar de directeur zelf bij betrokken is geweest in de behandeling, logischerwijs voor hem/haar herkenbaar en herleidbaar zal zullen zijn.Klachtenfunctionaris
-
Vraag 222 over vermelding in dossier
Vraag
Wat mag wel en niet in het dossier van de cliënt opgenomen worden t.a.v. afspraken rond gedrag van 1e contactpersoon, wettelijk vertegenwoordiger en anderen uit het netwerk van de cliënt?
Toelichting: meer en meer hebben VVT-organisaties en zorgorganisaties voor verstandelijk gehandicapten te maken met grensoverschrijdend, agressief gedrag vanuit het netwerk van de cliënt. In bemiddelingsgesprekken komt dit ook naar voren en maakt de zorginstelling aan klager/vertegenwoordiger duidelijk wat wel en wat niet toelaatbaar is in hun gedrag en maakt daarover afspraken. De vraag die dit oproept is welke afspraken wel thuishoren in het cliëntdossier en welke niet. Bij dat laatste is dan de vraag waar de zorginstelling deze afspraken en dossiervorming rond een niet-cliënt wel mag vastleggen, ook bezien vanuit de AVG.
Hierbij is een onderscheid te maken in:
- (wettelijk) vertegenwoordigers van cliënten,
- anderen uit het netwerk van de cliënt (andere familie zoals een schoonzoon of kennissen/vrienden van cliënt).
Ook is een onderscheid te maken in tegen wie het gedrag gericht is:
- is agressief/ grensoverschrijdend gedrag gericht op de cliënt (cliënt intimideren, cliënt meenemen buiten de zorginstelling tegen de afspraken zorgplan in),
- gedrag gericht op andere cliënten (ongevraagd de kamers van andere cliënten binnen lopen om op zoek te gaan naar persoonlijke eigendommen van cliënt die verdwenen zijn),
- gedrag gericht op de medewerkers: intimideren, bedreigen. Soms binnen de zorginstelling, soms buiten de instelling (in de supermarkt komt familie een zorgmedewerker tegen).Klachtenfunctionaris
-
Vraag 221 over Klacht tegen klachtenfunctionaris
Vraag
Ik ben KF bij een ziekenhuis en thuiszorgorganisatie. In het voorjaar 2023 kreeg ik bericht dat een cliënt de situatie van een hack met het systeem bij de thuiszorg graag met de directie wil bespreken. Hij vindt dat de situatie niet juist is opgepakt en dat cliënten niet juist zijn geïnformeerd. Hij wil hierover uitleg van de organisatie. Cliënt kiest ervoor om via meerdere routes de directie te benaderen (cliëntenraad, manager Thuiszorg en directiesecretariaat). Het frustreert de organisatie dat cliënt op deze wijze communiceert en daarnaast vindt men dat de hack juist en volledig is afgehandeld. Er is dus geen behoefte om met cliënt in gesprek te gaan. Dit wordt niet duidelijk met cliënt gecommuniceerd, waardoor hij blijft schrijven.
Op een gegeven moment ontvang ik als KF ook een brief van hem over de hack. Als ik de situatie navraag kom ik achter bovenstaande informatie over cliënt en de hack. Ik besluit dan om samen met de unitleider van de thuiszorg bij cliënt thuis op gesprek te gaan. Het doel is om de situatie van de hack uit te leggen. Wat er is gebeurd en wat er is gedaan. Daarmee hoop ik, dat het verhaal duidelijk is en cliënt gerustgesteld is en dat de situatie afgesloten kan worden. Ik deel dit mee aan cliënt en vraag om vanaf dat moment alleen met mij te communiceren, omdat zijn aanpak al veel frustratie in de organisatie heeft gegeven. Zo hoorde ik van de unitleider dat enkele medewerkers van de thuiszorg het lastig beginnen te vinden om zorg bij hem te verlenen. Ik laat cliënt dit ook weten en geef aan “dat we moeten voorkomen, dat er straks geen medewerkers meer naar hem toe willen, vanwege de kwestie.
Deze uitspraak heeft cliënt zo opgevat dat de medewerkers al niet meer naar hem toe willen. Dit zorgt ervoor dat de situatie volledig escaleert en cliënt gaat opnieuw allerlei wegen bewandelen om aandacht te vragen voor de nieuwe onvrede. Dit speelt medio 2023. Op advies van de secretaris RvB annuleer ik de gemaakte afspraak met cliënt. Dit mede omdat cliënt heeft aangegeven door de hele situatie naar een andere thuiszorgorganisatie over te stappen. De situatie wordt hierdoor nog vervelender want cliënt voelt zich ook door mij niet meer gehoord en besluit de situatie bij de klachtencommissie van de organisatie in te dienen. Lopende deze zaak besluiten de secretaris RvB en de jurist van de organisatie met cliënt in gesprek te gaan en duidelijkheid te geven over de hack. Dit gesprek vindt halverwege september 2023 plaats. De situatie over “mijn gedane uitspraak” is dan ook onderwerp in de onvrede.
Ik heb toen een tijdlijn van mijn communicatie met cliënt gemaakt. In een mail naar cliënt heb ik destijds aangegeven dat nog niet aan de orde was dat medewerkers niet meer naar hem toe wilden. Met deze tijdlijn en mailwisseling kunnen de secretaris RvB en de jurist in het gesprek mijn uitspraak ontkrachten, zodat alleen de oorspronkelijke zaak van de hack overblijft. Ik ben op dat moment overigens geen gesprekspartner meer voor cliënt, omdat de secretaris RvB en de jurist de situatie van mij hebben overgenomen. Ik reageer dan ook niet meer op alle correspondentie die binnenkomt. Cliënt laat mij weten dat hij een goed gesprek heeft gehad en dat mijn uitspraak niet is ontkend. Hij claimt hiermee zijn gelijk. Dit wordt nog eens versterkt door de uitspraak van de KC die zegt dat ik meer moeite had moeten doen voor cliënt en had moeten reageren op zijn schrijven.
Cliënt laat mij weten dat hij verheugd is met de uitspraak en geen tijd meer aan mij wil besteden. Hij laat de situatie over mijn uitspraak rusten. Ondanks dat ik weet hoe de situatie daadwerkelijk zit laat ik de hele gang van zaken ook graag rusten.
Begin 2024 krijg ik echter een nieuwe brief van meneer. Hij komt terug op zijn eerder gedane uitspraak en wil dat zijn klacht over mijn uitspraak medio 2023 wordt behandeld door de KC. Deze zaak is nu gaande en ik voel mij steeds zieker worden in dit hele proces. Naast het feit dat ik de uitspraak niet heb gedaan, zoals cliënt aangeeft, voel ik geen steun vanuit de organisatie en moet ik deze zaak zelf zien op te lossen. Hoe doe je dat, als cliënt geen hoorzitting wil en alles wat op schrift staat wordt verdraaid?
Situatie in vogelvlucht:
Cliënt heeft onvrede over een situatie en wil van de directie een verklaring Cliënt wordt hierin niet tegemoet gekomen.
Ik pak de situatie op en doe een uitspraak die verkeerd wordt geïnterpreteerd door cliënt.
Cliënt is niet meer toegankelijk voor mijn uitleg over de uitspraak en de situatie escaleert verder richting KC.
Ik biedt de secretaris RvB en de jurist van de organisatie mijn bewijslast aan, in de vorm van een tijdlijn met alle communicatie tussen mij en cliënt.
In een gesprek tussen cliënt en de secretaris RvB en de jurist, wordt mijn uitspraak niet ontkracht.
Ik moet mij onterecht verantwoorden in een klacht bij de KC.
Ik ervaar geen steun vanuit de organisatie.Kunt u me adviseren?
Klachtenfunctionaris
- Vorige pagina
- 1
- 2
- 3
- 4
- ...
- 7
- Volgende pagina