Onbedoelde schade treft ook de arts

Een onderzoek onder ruim vijfduizend artsen en andere zorgverleners toont aan dat een veiligheidsincident ook – soms ernstige – gevolgen heeft voor de zorgverleners. Bij ernstige incidenten voelt één op de drie de behoefte om het werk tijdelijk neer te leggen.

Het afgelopen jaar namen meer dan vijfduizend artsen, verpleegkundigen en paramedici uit negentien Nederlandse ziekenhuizen deel aan een onderzoek over de impact van patiëntveiligheidsincidenten op de betrokken zorgverleners. Het onderzoek was een onderdeel van het Leernetwerk Peer Support in de Zorg. Dit leernetwerk ondersteunt zorgorganisaties bij hun zoektocht naar optimale begeleiding van zorgverleners die betrokken zijn bij een patiëntveiligheidsincident. Een patiëntveiligheidsincident (hierna kortweg: incident) is een onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces die tot schade heeft geleid, had kunnen leiden of nog zou kunnen leiden.

Voor patiënten en hun naasten is het bij-zonder pijnlijk om geconfronteerd te worden met een incident, temeer als dat had kunnen worden voorkomen. Een onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces veroorzaakt bij patiënten gevoelens van machteloosheid, boosheid en verdriet. Adequate opvang en steun aan de patiënt en diens naasten is dan ook onontbeerlijk.

Een onbedoelde gebeurtenis is echter ook voor artsen, verpleegkundigen en paramedici ingrijpend. In de Angelsaksische literatuur worden zorgverleners betrokken bij een incident daarom second victim genoemd. Een incident staat haaks op de bedoelingen van zorgverleners. Zij willen zorgdragen voor een patiënt en hen zeker geen schade doen. Daarom is in de nasleep van het incident, naast een zorgvuldige opvang en begeleiding van de patiënt en diens naasten, ook ondersteuning van de betrokken zorgverleners van belang. Uit recent onderzoek blijkt een hoger risico op burn-out, meer medicatiegebruik en risico’s betreffende de werk-privébalans bij deze zorgverleners. Dit effect wordt beïnvloed door persoonseigenschappen van de medewerkers, de mate van schade bij de patiënt en ook contextuele factoren zoals de organisatiecultuur. Uit Italiaans onderzoek bleek ook dat dit alles kan leiden tot meer defensieve geneeskunde, waardoor dit thema tevens een plaats verdient op de beleidsagenda.

Lees meer….

Bron: Medisch Contact – 13 september 2017