🧠 Brandstof voor het brein – of hoe een koe mij aan het denken zette
Stel je voor: een koe achter het stuur. Niet figuurlijk, maar letterlijk. Toeterend de snelweg op richting de melkfabriek. Wat dat oplevert? Minder werk voor de boer misschien, of minder CO₂-uitstoot, wie zal het zeggen. Eén ding is zeker: mijn fantasie draait meteen overuren.

Die koe komt niet zomaar voorbij. Ik zit, samen met de collega’s uit regio 1 & 4 in een workshop van Ad Bastiaanse, ooit verpleegkundige, nu trainer, spreker, theaterman (https://adbastiaanse.nl/). De titel van de sessie: Brandstof voor het brein. Hoe ontwikkel je een creatieve mindset, ofwel: hoe kraak je de code van je creatieve brein? En geloof me, na een paar minuten zit ik al in een andere versnelling.
Ad trapt af met een prikkelende vraag: “Leven we in een tijdperk van veranderingen, of in een verandering van tijdperken?”Tja. Terwijl ik nog zit te dubben over die koe in een Tesla, legt Ad uit dat onze hersenen al eeuwen lineair denken, keurig één ding tegelijk en na elkaar. Maar onze jeugd? Die leeft in een zee van prikkels. Ze denken niet in lijnen, maar in lussen. Parallel. Alles tegelijk. En dan moet de kunstmatige intelligentie nog écht op gang komen… Volgens Ad vraagt dat om een andere manier van kijken: creatiever, lateraal, dwars door patronen heen. Edward de Bono, de ‘uitvinder’ van de term lateraal zou trots zijn geweest.

En toen begon de magie. Letterlijk. Want voor ik het wist, zat ik als het ware midden in een aflevering van Mindf*ck. Getallen die elkaar wonderbaarlijk aanvullen, bekertjes waarin water verdwijnt... En mijn brein dat vrolijk alles gelooft wat het ziet. Totdat er ineens géén druppel water in dat bekertje (meer?) blijkt te zitten. Niets. Leegte.
Wat leer je daarvan? Dat je brein luistert, kijkt, maar ook fopt. Dat wat je denkt te zien, niet altijd is wat er werkelijk gebeurt. En dat is volgens mij, hoe je het wendt of keert, precies wat we als klachtenfunctionarissen in onze dagelijkse praktijk (kunnen) tegenkomen.
Later op de ochtend gaan we aan de slag met casussen. Mijn groep krijgt een patiënt die vond dat hij onvoldoende was geïnformeerd over de risico’s van een medische ingreep, met gehoorschade tot gevolg. Klassieke casus, zou je denken. Maar met Ad’s ‘laterale vragenlijst’ in de hand gingen we dieper. Wat was zijn échte zorg? Zijn angst? Misschien niet de boosheid over de arts, maar de vraag: “Komt mijn gehoor ooit terug?” En daar, precies daar, begint volgens mij de ruimte voor een echt gesprek... Als klachtenfunctionarissen mogen we speuren, luisteren, doorvragen. Niet om 'schuldigen' te vinden, maar om betekenis te ontdekken. Om het patroon van “gelijk of ongelijk” te doorbreken en iets nieuws te laten ontstaan.
Na deze ochtend besef ik weer hoe mooi ons vak eigenlijk is. En ja, soms is dat vak net als die koe in de auto: een tikje onlogisch, een beetje bizar, maar o zo leerzaam en prikkelend voor het creatieve deel van ons brein. Dus dank je wel, Ad, voor de ‘brainwash’, de ‘mindf*ck’ en de glimlach. Want als er één waarheid is die ik vandaag heb geleerd, dan is het deze: het vak van klachtenfunctionaris en een creatieve mindset vormen een geweldige match, én dat klinkt voor mij als, inderdaad… een waarheid als een koe. 🐄

Albert Gielis
Bestuurslid PR & Communicatie en lid netwerk 1